Goed nieuws! Elon Musk wordt weer fulltime CEO van z’n eigen autobedrijf. Na even Trumps beste vriend én de grootste vijand van de wereld te zijn geweest, lijkt hij weer enigszins bij z’n positieven te komen. Dat, of hij voelde de pijn van zijn kelderende vermogen en dacht: misschien moet ik iets minder doen waar de wereld minder boos om wordt.

Hoe dan ook, tijdens de laatste aandeelhoudersvergadering, waar Tesla de dieprode cijfers van het afgelopen kwartaal presenteerde, beloofde Musk dat zijn klus als Trump-adviseur bijna klaar was, en dat hij zich weer “voor een veel groter deel” zou richten op Tesla.

Dat zou zomaar eens een van de weinige beloftes kunnen zijn die hij wel waarmaakt. Niet per se omdat hij zich eraan wil houden, maar omdat de Amerikaanse wet hem niet langer dan 130 dagen per jaar in een overheidsrol toestaat. Musk heeft de status van ‘special government employee’, wat inhoudt dat hij maar 130 dagen per 365 dagen in deze functie mag werken. Het lijkt erop dat Musk tegen dat limiet aan zit te hikken.

Natuurlijk zou Trump deze wet kunnen negeren, iets roepen over ‘fake laws’ en Musk gewoon laten doorwerken bij het Department of Government Experiments (DOGE), maar zelfs voor Trump lijkt dat net een brug te ver.

Dat betekent dat Musk weer veel tijd krijgt. Veel tijd om weer in Tesla te steken. Maar dat is misschien minder goed nieuws dan beleggers denken. Die waren namelijk erg optimistisch nadat Musk zijn belofte deed. Als reactie hierop schoot het aandeel bijna 6% omhoog.

Musk weer aan het roer van Tesla betekent niet automatisch dat het bedrijf zichzelf op magische manier uit de problemen werkt. Integendeel, Musk stuurt Tesla al jaren de verkeerde kant op. Hij wil van de automaker een AI- en robotica-bedrijf maken. Op zich een goed idee, alleen is het daar op dit moment veel te vroeg voor.

AI is op dit moment geen rendabele industrie. Het vergt gigantische investeringen om de technologie überhaupt relevant te houden, laat staan dat het winstgevend te maken is. Met andere woorden: AI is een geldput met een belofte waarvan niemand weet of die ooit wordt ingelost.

Robotica is daarentegen al decennia winstgevend, maar niet zoals Musk het voor zich ziet. Robots zijn tegenwoordig gespecialiseerde machines die een paar taken perfect uitvoeren. Musk wil dat omgooien en een menselijke robot bouwen die, met behulp van AI die nog niet bestaat, niet alleen je huishoudslaaf is, maar ook je beste vriend moet worden met wie je lekker kunt kletsen over je dag en je problemen

En dan is er natuurlijk nog Musks kindje: de Robotaxi. Die moet later dit jaar ritjes met passagiers gaan maken in Austin, Texas. Maar dat lijkt nu al onhaalbaar. De Cybercab is bij lange na niet af. Tesla zit met de robotaxi nog lang niet op het niveau van Waymo, wat op dit moment het enige bedrijf is dat autonome taxi’s op de openbare weg mag inzetten. En zelfs Waymo krijgt het nog niet voor elkaar om foutloos ritten uit te voeren. Het verschil tussen de twee partijen wordt extra duidelijk als je naar de gebruikte technologie kijkt: Waymo gebruikt geavanceerde sensoren, waaronder LiDAR. Tesla doet dat niet.

Gelukkig is het extreem duidelijk waar Tesla wél op zou moeten inzetten: een betaalbare auto maken. Misschien een Model 2 van €25.000 of minder. Een auto die de standaard die Tesla ooit met de Model 3 zette, opnieuw vestigt. De vraag in de EV-markt verschuift richting betaalbare modellen, en dit is precies het terrein waarin Tesla kan doen wat het het beste doet: de markt openbreken en domineren.

Kijk naar de Model 3 en Y. Tesla introduceerde hiermee auto’s die zoveel beter waren dan de concurrentie in die prijscategorie. Het maakte dat elke rationele koper wel moest concluderen dat het dom was om méér te betalen voor minder bij een ander merk.

Als de volgende stap zou duidelijk is, waar zit ‘m dan het probleem? De top van Tesla ziet het belang van een ‘Model 2’ wel, maar Musk wil er niet aan. Volgens een rapport van The Information wil de rijkste man ter wereld helemaal geen nieuwe, goedkopere auto. Hij vindt het een saaie zet, die niet bij zijn visie past. Hij wil liever de uitdaging aangaan om “het volgende grote ding” waar te maken. Wat doe je dan als CEO van de automaker? Dan schrap je de productie van de Model 2 eigenhandig . Alle focus moest op de Robotaxi.

En alsof dat nog niet genoeg was, wuifde Musk de berekeningen weg waaruit bleek dat de Robotaxi nog járen verliesgevend zou zijn. Want, aldus Elon: “de wiskunde houdt geen rekening met het ‘overduidelijke’ voordeel van autonome taxi’s.”

Ook het plan om de Model 2 naar de Cybercab in productie te nemen (de twee modellen gebruiken immers hetzelfde platform), zag hij niet zitten. Hiermee zouden de kosten van de Robotaxi gedekt kunnen worden. Maar Musk accepteerde geen compromis, wilde geen risicoafdekking. Gewoon: alles inzetten op iets groots en gewaagds—en vooral niet iets doen wat écht nodig is.

Meer tijd besteden aan Tesla en focus aanbrengen, klinkt goed. Sterker nog, Musk heeft in het verleden bewezen dat dit heel goed kan werken. Maar het werkt wellicht minder goed als Musk het bedrijf tegelijkertijd in de verkeerde richting aan het sturen is. Ik gok dat het niet is wat beleggers verwachten met Musk opnieuw aan het stuur van Tesla. Ik denk dat ze verwachten dat hij de dalende lijn, die hij zelf heeft veroorzaakt, zal gaan omdraaien. Het lijkt erop dat Tesla-beleggers de connectie tussen oorzaak en gevolg nog niet hebben gelegd.

Maar goed—laten we positief blijven. Er werken geweldige mensen aan de top bij Tesla. Mensen die weten hoe ze met Musk moeten omgaan. Die zijn eigenaardigheden kennen, zijn grillen kunnen lezen. Laten we hopen dat zij hem op andere gedachten weten te brengen. Iets wat nu moeilijker dan ooit is geworden, omdat hij de afgelopen tijd Al wordt dat niet makkelijker, nu zelfs de President van de Verenigde Staten hem adoreert om alles wat hij zegt en doet.

Schrijf je hier in voor mijn nieuwsbrief als je meer van dit soort artikelen wilt lezen.