Wat nou als ik je beloof dat je lekkerdere koffie kunt drinken zonder dat je er speciale door katten uitgekakte koffie voor hoeft te kopen? En wat nou als ik je vertel dat jouw bakkie dagelijkse bakkie zwart goud al beter kan worden zonder dat je ervoor naar een speciale winkel hoeft?
Lekkerdere koffie kost bijna geen extra moeite en is gewoon in de supermarkt te krijgen. Je moet alleen weten waar je op moet letten en wat je ermee moet doen.
1. Neem verse bonen
Het is onmogelijk om uit te omschrijven hoeveel beter versgemalen koffie smaakt tegenover de voorgemalen meuk uit de supermarkt. Maar het is wel uit te leggen: koffie verliest na het malen namelijk al binnen enkele seconden tot minuten smaak. Sommigen beweren dat de helft van de smaak al na 30 seconden verdampt. Reken dat door naar de voorgemalen Aroma Rood en de tijd dat die in de supermarkt staat, en je kunt wel bedenken hoeveel “smaak” er overblijft.
Het betekent wel dat je zelf moet gaan malen, maar een beetje schappelijke bonenmaler kost je enkele tientjes en dat is de investering echt waard, geloof me.
2. Bepaal je smaakprofiel met grovere of fijnere maling
Nog een voordeel van zelf je bonen malen is dat je zelf kunt bepalen welke smaak je uit je koffiebonen haalt. Daarmee zeg ik niet dat je hem kunt laten smaken naar goddelijke hamburgers, maar je kunt bijvoorbeeld de zuurtegraad en hoeveelheid bitterheid aanpassen. Hoe grover je maalt, hoe zuurder je koffie wordt, en hoe fijner, hoe bitterder. Een kwestie van uitzoeken waar jouw perfecte balans ligt.
Let wel op dat je niet te grof of te fijn gaat, want bij de grof kan er smaak verloren gaan omdat je hierbij minder snel smaak onttrekt aan de koffie, en bij fijner is het juist andersom. Dat kan dus zorgen voor een waterig of juist enorm sterk bakkie pleur.
3. Koop lichter gebrande koffie
In tegenstelling tot wat supermarktkoffie je wil laten geloven, is het niet beter om bonen extra lang te roosteren. Aroma Rood heeft veel minder smaak dan een milder gebrande koffie, want hoe langer je de bonen verhit, hoe meer smaak verloren gaat.
Maar waarom doen koffieverkopers het dan? Het gaat tegen elke logica in om minder smaakvolle koffie te verkopen terwijl je er meer energie in moet steken om het langer te branden. Tenzij je de smaken van je ingekochte koffie liever niet in het kopje van de koper wilt hebben omdat je bonen zo goedkoop en van slechte kwaliteit zijn. De enige oplossing is dan door branden tot er alleen nog maar geroosterde smaaktonen en bitterheid overblijft. Kortom, het standaard bakkie pleur dat we allemaal kennen en waar we melk en suiker bij doen om drinkbaar te maken.
Als een verkoper zijn koffie lichter durft te branden, kan je er bijna wel vanuit gaan dat de bonen van betere kwaliteit zijn. Dat wil dan ook gelijk zeggen dat er meer smaak en minder bittere tonen overblijven. Nog een pluspunt is dat lichter gebrande koffie meer cafeïne bevat dan de afgefakkelde varianten. Ee is dus geen enkele reden, behalve prijs, om de tot kool verbande Aroma Rood te kopen. In de supermarkt vind je tegenwoordig goede alternatieven zoals Moyee die met de Single een niet al te dure, maar kwalitatief duizend keer betere koffie neerzet dan Douwe Egberts.
4. Drink je koffie niet te heet
Nu is het sowieso niet de bedoeling dat je koffie zo heet drinkt dat je de blaren op je tong trekt, maar echt koud is ook niet lekker, toch? Fout. Als je goede kwaliteit bonen gebruikt, is de koffie juist lekkerder als hij aangenaam warm of zelfs koud is. Dat komt wederom weer door bovenstaand verhaal over te donker roosteren.
Koude ver geroosterde koffie smaakt vooral naar niks en bitterheid. Geen goede smaaksensatie. Lichter gebrande bonen hebben vaak een fruitigere of zoetere smaak die juist beter naar boven komt als de koffie iets afkoelt. Ook neemt de bitterheid af naarmate het afkoelen doorzet.
Sinds ik ben afgestapt van de heftig verbrande koffie uit de supermarkt, gooi ik nooit meer een afgekoeld kopje koffie weg. Als hij koud is smaakt hij immers nog prima.
5. Koop bij de specialistische branderijen
Nog steeds aan het lezen? Mooi. Goed om te zien dat je waarde hecht aan een goed bakje koffie. Maar ik moet je waarschuwen, want vanaf dit punt gaat het meer moeite en geld kosten om je dagelijkse pakje pleur naar een nieuw niveau te helpen. Hier kom je bijna in koffienerd territorium. Neem je deze stap, dan is er ook geen weg meer terug en loop je voortaan door langs het koffieschap in de supermarkt zonder er ook maar een blik op te werpen.
Voor echte koffiesmaken moet je eens aankloppen bij een specialist. Je kunt beginnen bij bijvoorbeeld een Simon Levelt, maar daar heb ik persoonlijk geen geweldige ervaringen mee. Toch zitten er af en toe erg goede koffie’s voor een hele goede prijs in het aanbod. Je moet een beetje geluk hebben.
Beter kan je naar een kleinere onafhankelijke branderij je in de stad gaan. Niet alleen hebben ze daar waarschijnlijk enorme passie voor hetgeen ze verkopen en brouwen, ook kunnen ze je op weg helpen met het ontdekken van jouw voorkeur in koffiesmaken. Best handig, want er zijn er meer dan je nu denkt.
Daar komt nog eens bij dat deze kleinschalige branders doorgaans de koffieboeren eerlijk behandelen en een betere prijs geven voor het product dat ze leveren. Jij betere koffie, de boeren een aanzienlijk beter leven.
6. Kijk eens naar andere manieren van brouwen dan het koffiezetapparaat
Het duurste en arbeidsintensiefste punt heb ik voor het laatst bewaard, want ik snap dat je ‘s ochtends geen zin hebt om 10 minuten bezig te zijn met het brouwen van jouw bakje opstartvloeistof. Toch heb ik hem erbij gezet omdat op dit punt enorm veel smaakwinst te behalen valt.
In plaats van je gemalen koffie in een filter te scheppen en het koffiezetapparaat aan te klikken, heb je enorm veel andere brouwmethodes. Allemaal hebben ze een eigen smaakprofiel en werking. Ik zal hier niet in details treden, maar kijk eens naar de Hario V60. Het is een van meest gebruikte koffiezetmethodes en een startpakket heb je al voor rond de 2 tientjes.
Een alternatief is de Chemex. Hij werkt vergelijkbaar aan de Hario V60, maar kost al snel meer dan het dubbele, waarbij de filters ook nog eens prijziger zijn. Daartegenover staat wel dat het brouwen ermee makkelijker is en dat de filters de unieke eigenschap hebben om bitterheid uit de koffie te filteren.
Als laatste kun je nog kijken naar een Aeropress. Vooral handig als je vaak op pad bent, of op de camping goede koffie wilt drinken. Dit handzame apparaatje heb je in een compleet pakket voor nog geen vier tientjes en is erg makkelijk in gebruik. Brouwen ermee is wat vergevingsgezinder dan andere methodes, maar levert toch consistent betere koffie op dan je volautomatische koffiezetter van Princess.
Kortom, een betere dagelijkse bak koffie is niet lastig. Het kan met wat kleine aanpassingen in je routine al behaald worden. Je moet er alleen voor open staan, en het aandurven.